حصر حکمحصر حکم به اختصاص حکم به موضوعی معیّن و سلب آن از سایر اشیا اطلاق می‌شود. ۱ - اقسام حصرحصر از یک نظر بر دو قسم است: ۱. حصر حکم؛ ۲. حصر موضوع . ۲ - تعریفهر گاه حصر در کلام به حکم برگردد، حصر حکم نامیده می‌شود. در مثال «ما جائنی القوم الا زیدا» حکم مجیء فقط برای زید اثبات و از غیر او نفی شده است. در کتاب « فوائد الاصول » آمده است: «ولا اشکال فی ان مثل (الاّ) یفید حصر الحکم فی المستثنی منه و اخراج المستثنی عنه بعد الاسناد». مرحوم « محقق نائینی » معتقد است بحث ازمفهوم داشتن و یا مفهوم نداشتن حصر ، به این برمی گردد که آیا حصر، حصر حکم است و یا حصر موضوع. وی در این باره می‌گوید: «الفصل الرابع: فی مفهوم الحصر. لایخفی ان النزاع فیه ایضا یرجع الی ان الحصر حصر للحکم او للموضوع». ۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۴۲۳، برگرفته از مقاله «حصر حکم». |